Öğretmende Vazgeçilmeyecek Özellikler

Öğretme, yönetme, liderlik ve rehberlik konuları bilgi ve beceri gerektiren hususlardır. Öğretmen, bu yeteneklere sahip olmalıdır. Bunlar kesinlikle uzmanlık gerektiren konulardır. Bu eğitimler, öğretmenler tarafından uzmanlardan alınmalıdır. Birçok meslek, uzmanlık gerektirmeden icra edilebilir; ama öğretmenlik asla.

Çağımız öğretmeninin yetenekli olmasının yanında eğitim teknolojilerini de takip edip yeni gelişmeleri izlemesi gerekir. Dersinde kullanacağı araç ve gereçleri çabucak kavrama ve etkili bir şekilde kullanma becerisini devamlı olarak geliştirmelidir.

Derste kullanılacak slayt, tepegöz, film, sinevizyon gösterisi ve projeksiyon cihazı gibi araç gereçler dersten önce denetlenip kontrol edilmeli, dersten önce hazırlanmalıdır.

Öğretmenin dikkat çekme yeteneği mükemmel olmalıdır. Dikkatleri derse ve üzerine toplamayı başaramayan öğretmen, öğrencilerin ilgisini derse katılımını sağlayamaz. Sınıfta sadece birkaç öğrenciyle ders işlemek zorunda kalır. Dikkat çekemeyen öğretmenler öğrencilerin dersle hiç ilgilenmediklerini, derse katılmadıklarını dile getirip dururlar.

Hitabet

Öğretmen konuşmasını iyi bilen insandır. Dilin etkili kullanımı, öğretmen için en büyük sermayelerden biridir. İletişim boyutunun iyi olmasının şartlarından biri iyi konuşmaktır. Ne var ki dolu olmayan insan boş konuşur.

Kekemeliği veya sesiyle ilgili problemleri olan öğretmen mutlaka tedavi olmalıdır. Bu olumsuzluklar başka meslekler için bir sorun oluşturmasa da öğretmen için problem kaynağı olabilir.

Örnek Olma

Öğretmen, ilköğretimden itibaren örnek alınan biridir. Okula geldiğinde eğitim ve bilgi adına hiçbir şey bilmediğini anlayan öğrenci, öğretmenini her şeyi bilen biri olarak görür. Bunun için öğrenci öğretmeninden gelen her şeyi alıp benimseme eğilimindedir. Dolayısıyla dikkatli olunmalı, öğrencilere kötü örnek olunmamalı.

Ahlaklı Olma

Öğretmen dürüst, bilgili, insaflı temiz ve kibar olmalıdır. Tutarlı olmak öğretmen için etkili bir güçtür. “Dersinize çalışın.” diyen öğretmenin kendisi de dersine çalışarak gelmeli, hazırlığı iyi olmalıdır.

Öğrencilerine bol bol kitap okumasını tavsiye eden bir öğretmen kendisi de çok okumalıdır.

Öğrencilerine sigaradan uzak durmalarını hararetle tavsiye eden bir öğretmen hiçbir yerde sigara içmemelidir; çünkü sözlerden çok, davranışlar insanları etkiler.

Mesleğini Sevme, Yeniliklere Açık Olma

Bilim adamları, artık bilginin altı ayda yenilendiğini söylüyorlar. Bu gelişim ve değişim çağında öğretmenin, değişime ve gelişime açık olması zorunludur. Yenilenmeyen, olumlu anlamda değişmeyen herkes geri kalmaya mahkûmdur. Her şeyden önce bunu bir ihtiyaç olarak hissedebilmek gerekir. İhtiyaç olduğunu düşünmeyenler, yenilenemezler. Üniversiteden nasıl mezun olunduysa öyle kalmak büyük bir gerilemedir.

Kaliteli Soru Sorabilme

Araştırmalar, öğretmenlerin sordukları soruların büyük çoğunluğunun düşük seviyeli, kitaba dayalı, basit cevaplı sorular olduğunu göstermiştir. Öğrencileri eleştirel düşünmeye ve problem çözme stratejilerini kullanmaya teşvik çok azdır. (Selçuk, 2001)

Düşük seviyeli, kitaptan kolayca bulunabilecek sorular, öğrencilerde, basit seviyede düşünmeye ve düşük seviyeli zekâ gelişimine sebep olur. Sınavlarda böyle kalitesiz sorular sorulduğunda, öğrenciler;

- Okumazlar, okuma alışkanlığı kazanmazlar.

- Not tutmaz ve yazmazlar.

- Araştırma gereği duymazlar.

- Muhakeme yapmaz, analiz etmezler.

- Hazırcılığa alışırlar.

- Yorum yapma yeteneklerini kaybederler.

- Sınavlardan yüksek not alırlar; ama aslında iyi öğrenmemişlerdir.

- Boş bırakılmış olurlar, birçoğunun davranışlarında problemler ortaya çıkmaya başlar, okulda disiplin problemleri artar.

- Bazı öğretmenleri basit ve kalitesiz olarak görürler.

Bütün Öğrencilere Koşulsuz Sevgi Gösterebilme

- Eğer ödevlerinizi yaparsanız, sizi çok severim.

- Benim en sevdiğim öğrenciler, derslerine çok çalışanlardır.

- Benim dersimi seveni ben de severim.

Yukarıda en basit şekliyle verdiğimiz bu sözler, koşullu sevgiye örnek teşkil eder. Öğretmenin, öğrencilerine koşulsuz ve eşit olarak yaklaşması gerekir. Ama bazen çalışmalarını teşvik etmek için böyle kullanımlar sarf edilmektedir. Bu konuda dengenin kurulması, öğretmenin tutum ve yeteneğine bağlıdır. En iyisi, öğretmenin bütün öğrencilerini çok sevdiğini söylemesidir; ya da böyle bir yaklaşımın hiç yapılmamasıdır. Çünkü böyle bir durumda başarısız ve notları düşük olan hatta bazı dersleri sevmeyen öğrenciler, öğretmenleri tarafından sevilmediklerini düşünürler. Bundan, başka bir anlam da çıkmaz. İnsanlar, insan olduklarından dolayı sevilmeyi zaten hak ederler.