Yaratıcı Drama Kullanımı-2

Yabancı Bir Dil Olarak Türkçe İçin B1 Ve B2 Kurlarında Uygulanabilecek Yaratıcı Drama Örnekleri 

Hikâye dramalar

Örnek hikaye: Park-duvar

A1

 ‘’Bir hastanenin bir odasında ölümcül hastalığı olan iki hasta var. Hastaların ikisi de yatalak, yerlerinden kalkamıyorlar.

Hastalardan biri pencere kenarında yatıyor ve dışarıdaki parkı görebiliyor. 

Diğer hasta ise duvar kenarında yatıyor ve parkı görmüyor. Bu yüzden pencere kenarındaki hasta diğer hastaya parkı anlatıyor. Her gün parka kimler geliyor, neler yapıyorlar, dışarıda hava nasıl, çiçekler nasıl açıyor, seyyar satıcılar ne satıyor, çocuklar ne oynuyorlar, her şeyi ama her şeyi anlatıyor. Duvar kenarındaki hasta ilgiyle dinliyor, pencere kenarındaki hastayı çok kıskanıyor, Ah! Kendi de görse keşke parkı!

 A2

Duvar kenarındaki hastanın başucunda bir yardım düğmesi var. Doktorları çağırmak için. Pencere kenarındaki hastanın başucunda yardım düğmesi yok. 

İki hastada sık sık kriz geçiriyor. Acil durumlarda duvar kenarındaki hasta düğmeye basıyor, doktorlar hemen geliyorlar.

A3

Bir gün pencere kenarındaki hasta kriz geçiriyor. Duvar kenarındaki hasta bunu görüyor ama yardım düğmesine basmıyor ve pencere kenarındaki hasta çırpınıyor çırpınıyor ve ölüyor.

Doktorlar geliyor, artık çok geç, ölüyü alıyorlar ve götürüyorlar.

A4

Duvar kenarındaki hasta ertesi gün doktorlardan rica ediyor, pencere kenarına geçiyor. 

Heyecanla başını çeviriyor parkı görmek için. O da ne? Park falan yok! Sadece gri renkli hastane duvarı var…’’

Notlar: Yukarıdaki hikâye ve benzeri hikâyelerle çeşitli yaratıcı drama çalışmaları yapılabilir.

Aynı drama sözlü veya yazılı olarak uygulanabilir.

Dramalar ekleme ve çıkarmalarla basitleştirilebileceği gibi daha karmaşık hale de getirilebilir. Sınıfın düzeyine göre öğretmen karar verir.

Hikâye drama 1

Öğrencilere hikâyeyinin tamamını güzelce anlatın.

Öğrencileri 2-4 kişilik küçük gruplara ayırın.

Aralarında tartışarak ortak bir paragraf halinde, duvar dibinden pencere kenarına geçen hastanın park değil de duvar olduğunu görünce hissedip düşündüklerini yazmalarını isteyin.

Hikâye drama 2

Öğrencilere hikâyenin sadece A1 VE A2 bölümlerini anlatıp hikâyeyi sonuçlandırmalarını isteyin.

Hikâye drama 3

Pencere kenarındaki hasta niçin hayali bir park yaratıp diğer hastaya anlatmıştır? Acaba amacı neydi? 

Öğrencilerden, bu soruları aralarında tartışarak ortak bir paragraf halinde yazmalarını isteyin.

Hikâye drama 4

Hikâyenin sadece A1 bölümünü anlatın.

Gönüllü iki öğrenci seçin. Biri duvar kenarındaki diğeri pencere kenarındaki hasta olsun. Sınıfın ortasına iki sandalye koyun, bu iki öğrenci otursun.

Biri parkı anlatsın diğeri ona parkla ilgili sorular sorsun. Yani iki hastanın park sohbetini yapsınlar. Üç beş dakika konuşmaları yeterlidir.

Sonra siz araya girerek hikâyenin kalanını anlatın. Bu sırada hastaymış gibi yapan öğrenciler oturdukları sandalyelerde kalsınlar.

Duvar kenarındaki hastaya, pencerenin önüne geçip park olmadığını görünce neler hissettiğini sorun ve anlattırın.

Öldürülen hastaya, duvar kenarındaki hastanın yaptıkları hakkında neler düşündüğünü sorun ve anlattırın. (Sınıftaki öğrenciler, onun artık bir ölü olduğunu konuşamayacağını söylerlerse ruhlar âlemiyle görüşebildiğinizi söyleyin.)

En son sınıftaki öğrencilerden bu iki hasta hakkındaki görüşlerini alın.

Fotoroman

Bir öykü anlatın. Daha sonra öğrencilere sorular sorarak anlatılanı tam olarak kavrayıp kavramadıklarını kontrol edin. 

Öyküde olup bitenleri tartışın. 

Öğrencilere fotoromanın ne olduğu hakkında kısaca bilgi verin. 

Öğrencileri 5-7 kişilik gruplara ayırın.

Her gruba anlatılan öykü en fazla 8 karede fotoroman haline getirmelerini söyleyin. 40 dakika süre verin.

Fotoğraf çekimi bitince ertesi ders için ödev verin, her grup çektiği fotoğrafların çıkışlarını getirsin. 

Ertesi derste gruplara renkli veya beyaz büyük kartonlar dağıtın. Fotoğraf çıkışlarını bu kartonlara yapıştırmalarını ve her bir fotoğrafın altına, o karede neler olduğuna dair bir açıklama cümlesi yazmalarını söyleyin. Ayrıca kartonun üst kısmına fotoromanlarının adını da yazacaklardır. Yani öyküye yeni bir isim vereceklerdir. 30 dakika süre verin.

Süre bitiminde grup sözcüleri fotoromanlarını anlatsın.

Anlatma bölümü bitince fotoromanları sınıfın duvarlarına asın.

Notlar: Bu dramayı istasyon drama şeklinde iki veya üç derste tamamlayın.

Öğrencilerde fotoğraf çekme özelliğine sahip cep telefonu yoksa kendi cep telefonunuzu verin sırayla kullansınlar. Yine fotoğrafların çıkışlarını alacak donanım evlerinde veya çevrelerinde yoksa bu işi okulun bilgisayarlarından faydalanarak halledin.

Öğrenciler anlatılan öyküyü fotoroman haline getirirken rol dağılımını, öyküdeki hangi olayları seçip fotoğraflayacaklarını tartışarak kendileri belirleyeceklerdir.

Gruplar birbirlerinden misafir oyuncu alabilirler.

Gruplar isterlerse öykünün kurgusunu ya da sonunu, kahramanların özelliklerini değiştirebilirler.

Uygulamalarımdan biliyorum ki öğrenciler bu dramayı abartmaya meyillidirler. Size kostüm ve aksesuarları olmadığını, sahnelerin hepsinin sınıf içinde canlandırılamayacağını söyleyeceklerdir. Böyle bir durumda hiçbir şeye ihtiyaçları olmadığını sınıf içindeki materyallerle yetinmelerini söyleyin. Okul bahçesi işlerine yarıyorsa bahçeye çıkıp çekim yapabilirler tabii. Bu kısıtlamanın yaratıcılıklarını körüklediğine şahit olacaksınız. Mesela ben ‘’Kerem ile Aslı’’ hikâyesini verdiğimde bir grup sınıf tahtasına renkli tebeşirlerle alevler çizip Aslı’yı tahtanın önüne geçirerek saçların tutuşma sahnesini çekmişti.

Proje Fotoroman

Öğrencilerin çok sevdiği bir drama olan ‘’fotoroman’’ı dönem ödevi veya proje şeklinde de uygulayabilirsiniz.  Bu durumda her grup bir Türk romanı seçecek, okuyacak ve fotoğraflayacaktır.

İstedikleri kostüm veya aksesuarları kullanıp, farklı yerlerde iç ve dış fotoğraf çekimi yapabileceklerdir. 

Fotoğraflama sayısını 20-25’le sınırlayın.

Fotoromanların sergilenmesi için daha geniş bir alana ihtiyaç duyacaksınız, okul koridorlarını kullanın.

Gruplar tüm bu çalışmaları organize olarak ders saatleri dışında vakit ayırarak yapacak ve size haftalık veya on beş günlük durum raporları vereceklerdir.

Hatice Gülcan Topkaya